Onkruid in grasland

Een groen, dicht grasland is ideaal voor besparing op krachtvoer. Mits het grasland uit gras bestaat en niet uit onkruid. Of je nu een klein of groot grasland hebt, iedereen zal het probleem van onkruid herkennen. Helemaal voorkomen kun je onkruid ook niet, maar er zijn zeker dingen die je kunt doen om onkruid in grasland tegen te gaan. Daarom gaan wij hieronder verder in op hoe je ten eerste onkruid kunt herkennen, ten tweede kunt bestrijden, maar ook als laatste hoe je het kunt voorkomen.

Sommige mensen vinden wat onkruid in het grasland niet erg. Denk hierbij aan klaver in het grasland, de boterbloem, paardenbloemen, madeliefjes of de minder bekende onkruidsoorten. Echter kan het ook voor wat kopzorgen zorgen. Onkruid in grasland kan namelijk ten eerste het grasland in het algemeen belasten. Ten tweede kan het zorgen voor een verminderde opbrengst. Al met al vergt onkruidbestrijding wel wat controle en werk, maar het scheelt je veel onderhoud aan het grasland als je het tijdig bijhoudt.

Oorzaken onkruid in grasland

Zoals gezegd krijg je vroeg of laat te maken met onkruid, maar je kunt altijd onkruid proberen te voorkomen. Het is dan ook goed om te weten wat eigenlijk de daadwerkelijke oorzaak is van onkruid vorming in het grasland. Het onkruid in grasland kan namelijk verschillende oorzaken hebben. Zo kan ten eerste de oorzaak vogels zijn, ten tweede een vochtige bodem, ten derde een slechte gezondheid van het gras of een grasland dat zeer vatbaar is voor beschadigingen en onkruid. Hieronder gaan we op alle mogelijke oorzaken aandachtig in.

Door de zaadjes in de lucht

Onkruid kan zich verspreiden doordat zaadjes ervan door de wind. Maar ook door vogels op je grasland. Vogels kunnen namelijk zaden laten vallen middels uitwerpselen. De verspreide zaadjes kunnen zorgen voor eenjarige planten, zoals straatgras en brandnetels.

Te vochtige bodem

Een onkruid dat goed groeit op vocht en schaduw is mos. Mos kan ten eerste ontstaan door te kort maaien, ten tweede slechte voedingstoestand van het gras en als laatste schaduwrijke, slecht geventileerde oppervlaktes.

Anders gezegd indien er een groot deel van je grasland in de schaduw staat of langdurig nattig is, kan daar sneller mos groeien. Mos kan ook goed vocht opslaan dat het in drogere tijden weer kan benutten. Slechte afwatering kan dus ook een grote oorzaak zijn van mosgroei op het grasland. Mos is ook wel een uiterst effectieve groeier. Daarnaast houdt mos van een zure grond en gras niet. Ook groeit mos bij lagere temperaturen. Ondanks dat mos een mooi groen tapijt geeft, is het niet wenselijk voor goed kwalitatief ruwvoer.

Om mos snel te verwijderen in een grasland is het vrijwel onmogelijk om dit handmatig te bestrijden. Het gebruik van een chemisch bestrijdingsmiddel is veelal noodzakelijk. Let hierbij wel op dat het beter is om regelmatig op de aangetaste plaatsen onkruid te bestrijden in plaats van het gehele grasland te bespuiten. Daarnaast is het goed om na te gaan dat bespuiten wel slecht is voor het milieu.

Slechte gezondheid van het grasland

Een slechte conditie van je grasland kan ervoor zorgen dat onkruid beter kans krijgt om te groeien. Is bijvoorbeeld ten eerste het gras te kort gemaaid, heeft ten tweede het grasland te weinig extra voeding gekregen of heeft het kale plekken, dan heeft onkruid meer kans om te groeien. Je kunt dit probleem al vrij snel tackelen door de  pH-waarde op peil te houden met behulp van kalk, goede bemesting en regelmatig maaien van het grasland. Wij gaan daar verderop de pagina meer op in.

Te fijne grassoorten in het grasland

Nog een oorzaak kan zijn dat de oorsprong van het onkruid in grasland zich bevindt in het graszadenmengsel dat is gebruikt. Een grasland die voornamelijk voor de sier is zal uit meer fijne grassoorten bestaan. Zal er dan op gespeeld worden of gewandeld, dan zal het grasland sneller beschadigen. Hierdoor krijgt onkruid vervolgens weer meer kans om te groeien. 

Onkruid soorten in grasland herkennen

Klaver, straatgras, (kruipende) boterbloem, paardenbloemen, madeliefjes en ook andere minder bekende onkruidsoorten groeien veelal in het grasland. De bloemen van deze onkruidsoorten kunnen voor paarden op zich geen kwaad, de vele kruiden zijn namelijk een goede afwisseling in het dieet van je paard. Echter belasten de vele onkruiden het grasland wel. Daarnaast wil je ook over het algemeen een grasland vol en dicht met gras, om zo het maximale te behalen uit het gras. Maar welke onkruid soorten zijn er allemaal eigenlijk en hoe kun je de onkruidsoorten in het grasland herkennen? Hieronder gaan we daar kort verder op in.

Onkruid met paarse bloem

Op je grasland kun je last hebben van onkruid met paarse bloem. Er zijn echter vele soorten onkruid met paarse tinten. Van lila tot paarsblauw en van eetbaar tot giftig onkruid. Hieronder gaan we kort op onkruid  in grasland met paarse bloem in.

Paarse dovenetel (Lamium purpureum)

Een van de bekendere onkruidsoorten met paarse bloem is de paarse dovenetel. Hij is 10 tot 30 cm hoog. Heeft daarnaast een lange bloeiperiode. Groeit het liefst op vochtig en schaduwachtige plaatsen. De bladeren zijn behaard.

Hondsdraf (Glechoma hederacea)

Een andere bekende paarse onkruidsoort is de hondsdraf. Maximaal 60 cm groot. Bloeien meestal van april tot juni. Ook komen ze wel eens voor met wit of zelfs roze bloem. De bloem kenmerkt zich met vijf kroonbladen, vijf kelkbladen en donker gevlekte onderlippen.

Akkerdistel (Cirsium arvense)

De akkerdistel is een onkruidsoort die verschijnt op open, voedselrijke en omgewerkte plaatsen. Deze onkruidsoort is meestal tussen de 60 en 120 cm groot. De akkerdistel heeft veel bloemhoofdjes met pluimen en deze hebben een lichtpaarse kleur. De plant bloeit van juni tot en met september.

Luzerne (Medicago sativa)

De luzerne komt vooral voor in het zuiden van Nederland. Daarnaast op vochtige plaatsen, zoals bermen. Deze onkruidsoort is meestal tussen de 30 en 80 cm hoog. De luzerne heeft trossen die lang gesteeld zijn. De plant bloeit van juni tot en met september.

Vogelwikke (Vicia cracca)

De vogelwikke groeit het liefst op vochtige en voedselrijke plekken. De vogelwikke heeft typische bladeren, van acht tot twaalf paren deelblaadjes. De stengels van de vogelwikke kunnen wel twee meter lang worden. De plant bloeit in de zomermaanden.

Onkruid met gele bloem

Boterbloem (anunculus acris)

De boterbloem gedijt goed bij een natte ondergrond. Deze onkruidsoort heeft een lieflijke uitstraling, echter is het giftig voor vee. De boterbloem heeft vijf mooie gele kroonblaadjes, met daaronder ongeveer vijf kelkblaadjes.

Paardenbloem (Taraxacum officinale)

De paardenbloem verspreid zich snel. Voordeel van de paardenbloem is dat het kalk en mineralen naar boven brengt, waardoor ze de bodemstructuur bevorderen. Wil je de paardenbloem tegengaan? Breek de vettige steel dan open vooraf het aanbrengen van bestrijdingsmiddelen. Dan werkt het sneller tot de kern van het onkruid.

Kruiskruid (Senecio)

Ondanks dat je deze onkruidsoort niet snel in je grasland terug zult vinden is het wel een veelvoorkomende en hardnekkige onkruidsoort. Kruiskruid kenmerkt zich door liervormige, gelobde bladeren en daarnaast heeft de plant vele gele bloemhoofdjes.

Boerenwormkruid (Tanacetum vulgare)

De boerenwormkruid is te herkennen aan schijfvormige bloemhoofdjes. Daarnaast bloeit deze onkruidsoort in de maanden juli, augustus en september. In het grasland komt deze onkruidsoort minder snel voor.

Gehoornde klaverzuring (Oxalis corniculata)

Gehoornde klaverzuring kenmerkt zich door zijn mooie gele bloemetjes met kroonbladen, de bladeren zijn vaak groen tot paars. Let op, het is een hardnekkige onkruidsoort.

Onkruid met witte bloem

Madeliefje (Belles perennis)

Bijna iedereen kent het madeliefje wel. Daarnaast bloeit deze onkruidsoort in de maanden mei, waardoor het ook wel het Meizoentje wordt genoemd. Ook is het madeliefje meestal tussen de 30 en 80 cm hoog.

Witte klaver (Trifolium repens)

Een andere bekende witte onkruidsoort is de witte klaver. De plant blijft laag en wordt zo’n 5-25 cm hoog. Bloeien meestal in de maanden mei tot en met oktober. Deze komen het vaakst voor in de kleur roomwit, maar zijn er ook in andere varianten. Het blad kenmerkt zich net als bij andere klaversoorten uit drie deelblaadjes, maar soms komen er ook planten voor met vier deelblaadjes.

Duizendblad (Achillea millefolium)

De duizendblad is een vrij opvallende witte onkruidsoort. Dit komt door de langwerpige bladeren met korte, smalle lippen. De volwassen hoogte van deze plant is ca. 60 cm. Daarnaast bloeien meestal in de maanden juli tot en met augustus.

Verwijderen onkruid in grasland

Het verwijderen van onkruid in grasland kun je het best aanpakken door gebruik van een bestrijdingsmiddel. Hieronder gaan we op deze manier verder in.

Onkruid in grasland verwijderen met onkruidverdelger / onkruid verwijderaar

Onkruid in grasland kan het beste bestreden worden door mest met toegevoegde onkruidbestrijding of pure onkruidverdelger.

Het voordeel van graslandmest met toegevoegde onkruidbestrijding kan in veel gevallen prima werken om het grasland egaal groen en gezond te krijgen. De graslandmest zorgt namelijk voor goede voeding van het gras en de onkruidverdelger gaat onkruid (klaver, boterbloem, paardenbloem, madeliefjes etc.) tegen. Twee vliegen in één klap. Verderop gaan we dieper in op gebruik van bemesting en het tegengaan van onkruid.

Mocht je puur een onkruidverdelger willen gebruiken, maak dan gebruik van een krachtige onkruidverdelger die het onkruid in grasland tot de wortel aanpakt. Daarnaast is het ook aan te raden om een selectieve verdelger te gebruiken. Dit heeft namelijk te maken met het feit dat het onkruid zich tussen je gras vestigt. Zulke onkruidverdelgers doden het onkruid en tasten je grasland niet aan. Ook is het goed om te weten dat zodra een grasland ouder is dan één jaar het grasland al aardig is ingeworteld. De “sterkere” selectieve onkruidverdelgers tegen onkruid in grasland zal het ook prima verdragen zonder zelf schade op te lopen. Bij een nieuw grasland dat jonger is dan 1 jaar oud, zijn de mogelijkheden voor het gebruik van onkruidverdelgers beperkt.

De onkruidverwijderaar kun je bij voorkeur gebruiken tussen maart en september. Anders gezegd in de periode van de lente of begin van de zomer. In deze periode is onkruid groeiende en kan het voldoende onkruidverdelger tot zich nemen.

En als laatste, het is aan te raden om dieren zoals koeien, paarden, maar ook geiten en schapen niet op het grasland te laten grazen na gebruik van onkruidverwijderaar. Dit komt de gezondheid van de dieren niet ten goede.

Onkruid in grasland tegengaan

Niet te kort maaien tegen onkruid in grasland

Bij onkruid in grasland en voor bevordering van de groei van het gras is het belangrijk om regelmatig het grasland te maaien. Mos en onkruid hebben door regelmatig maaien weinig kans om te overleven. Echter is te kort maaien uit den boze. Let er dus op dat het gras een minimale lengte behoudt. Anders gezegd, bij siergras minimale lengte van 3 centimeter, schaduwgras minimaal 4 centimeter en speelgras minimaal 4 centimeter. De minimale lengte heeft dan ook alles te maken met de grassamenstelling die de verschillende grasvelden hebben. Door het behoud van deze lengte gras zal namelijk veel minder licht ver tot aan de bodem komen, waardoor onkruid veel minder de kans krijgt om op te komen en de jonge sprieten nog wel genoeg licht hebben om op te komen. 

Veel mensen vinden het verleidelijk om het grasveld kort te maaien. Bovendien hoef je dan minder vaak te maaien. Echter beschadig je hiermee het blad enorm. Aan te raden is om dus de aangegeven lengtes aan te houden. De reden dat te kort maaien van het grasland ook af te raden is, is omdat korter gras minder resistent is tegen droogte en ziektes. Daarnaast kun je bij de volle zomer en nachtelijke vorst het gras beter net wat langer laten, zodat het grasveld beter tegen warm weer bestand is.

Een goede methode om met maaien het onkruid in grasland tegen te gaan is het uitputten van het onkruid. Het grasland is namelijk vrij sterk en kan prima tegen regelmatig maaien. Onkruid daarentegen is daar minder goed tegen bestand. Kort en regelmatig maaien verdraagt onkruid dus slecht. Door met deze kennis aan de slag te gaan kan het onkruid op hun zwakke punten aangepakt worden en zo uit het grasland geweerd worden. Om deze methode te gebruiken doe je het volgende:

1. Voorzie allereerst het grasland van goede bemesting;
2. Wacht vervolgens een week met het maaien van het grasland;
3. Vervolgens maai je twee weken lang elke drie tot vier dagen op de aangegeven maaihoogtes;
4. Ruim het gemaaide gras en onkruid op.

En mochten er toch wat dunnere plekken ontstaan? Door wat graszaad bij te zaaien en te bemesten kan het grasland een extra boost krijgen om goed te herstellen.

Goede voeding tegen onkruid in grasland

Naast het op tijd maaien tegen onkruid in grasland, is voldoende en voornamelijk de juiste voeding zeer belangrijk. Door de juiste bemesting zal het gras namelijk sneller groeien en onkruid zoals klaver en mos zich juist in minder gunstige omstandigheden bevinden om te groeien. Anders gezegd, een grasland met voldoende weerstand en de juiste voeding zal een stuk minder onkruid bevatten dan een grasland waarbij hier geen rekening mee wordt gehouden. Hieronder gaan we verder in op de onkruidsoorten in het grasland.

Sommige kant-en-klare meststoffen zijn ook onkruidbestrijder. Hiermee heb je het onkruid probleem ook direct opgelost. Echter kijk wel uit, producten die meststoffen met onkruidverdelging combineren moet je wel volgens gebruiksaanwijzing gebruiken. Een overdosis aan onkruidverdelging doet het gras namelijk meer kwaad dan goed.

Mos is vrij eenvoudig uit het grasland te weren. Het is namelijk zo dat mos voornamelijk groeit in een zure omgeving. Kalk kan hierbij helpen de bodem minder zuur te maken. Bovendien is kalk ook zeer gunstig voor de grond. De bodem wordt door kalk luchtiger. Aan te raden is om kalk in de wintermaanden over het grasland te strooien. Anders gezegd, november tot en met februari. Je hebt ongeveer een kilo kalk nodig voor tien vierkante meter.

Bij klaver in het grasland betekent het dat je een stikstof tekort en watergebrek hebt. Voornamelijk in de zomer heeft het grasland flink wat water nodig. Het stikstof tekort is op te lossen door een stikstofmeststof toe te voegen, zoals bijvoorbeeld kalkammonsalpeter of zwavelzure ammoniak.

Verticuteren tegen onkruid in grasland

Ook verticuteren is ideaal om onkruid in grasland tegen te gaan. Zoals je wellicht weet vormt dood en oud gras naar verloop van tijd een viltlaag in een grasmat. Deze laag is bruin van kleur en voelt zacht aan. Ondanks dat het heerlijk zacht aanvoelt is het niet gewenst voor een mooi groen grasland en tegen bestrijding van onkruid. Het aanpakken van deze laag is dan ook wel een belangrijk onderdeel van onkruidbestrijding in grasland. We maken deze dode en oude grassen los door het uit te kammen en verwijderen die. Door te verticuteren krijgen ook schimmels veel minder kans zich te ontwikkelen. Daarnaast kan er meer lucht bij de grond en dus de wortels van de grasmat komen. Dit verbetert dan ook weet de drainage en opname van voeding. Na het verticuteren kun je ervoor kiezen om ook nog wat kale plekken in te zaaien met graszaad. 

Bij voorkeur kun je in de herfst of de lente verticuteren. Bij verticuteren in de herfst gaat de grasmat fris de winter in zonder onkruid of dood gras. Naast in de herfst verticuteren, kun je ook prima in de lente verticuteren. Dan hoef je later in het jaar minder onkruid weg te werken. Maar meerdere malen per jaar verticuteren kan uiteraard ook. Dit kan nodig zijn als bijvoorbeeld kinderen veelvuldig op het gras spelen. In dat geval, kun je bijvoorbeeld in het voorjaar en najaar verticuteren. Verticuteer je op tijd, dan zul je flink verschil merken met de mate van onkruidgroei in verhouding tot het niet verticuteren.

Tot slot

Al met al, vroeg of laat krijgt iedereen wel te maken met onkruid in grasland. Onkruid kan zich namelijk op verschillende wijzen nestelen in het grasland. Zo kan ten eerste de oorzaak vogels zijn, ten tweede een te veel aan schaduw en vochtige bodem, ten derde een slechte gezondheid van het gras of een grasland dat zeer vatbaar is voor beschadigingen en onkruid. Er bestaan veel verschillende onkruidsoorten die in het grasland terecht kunnen komen. Hiervan zijn de klaver, boterbloem en paardenbloem een van de bekendere. Maar ook de onbekende onkruidsoorten kunnen zich nestelen in het grasland. Veelal is onkruid niet gewenst en verspreidt het zich snel. Bij onkruid in grasland is het dan ook beter te voorkomen, dan genezen. Anders gezegd is het gewoonweg zeer belangrijk om onkruid weg te houden. Hiermee voorkom je gaten in het grasland en zal het tevens vol, dicht en prachtig groen blijven. 

Om een vol, dicht grasland te behouden is met regelmaat maaien, bemesten, sproeien en op zijn tijd verticuteren dus ook aan te raden. En wil je snel van het onkruid af? Dan kun je zoals gezegd het onkruid uitputten.