Het is een fantastisch gezicht, een gazon zo groen dat het de trots van de buurt is. Maar zo’n stralend gazon komt niet vanzelf. Het vraagt om consequent en doordacht ‘gras onderhoud’.Daarom duiken we in dit artikel in de wereld van gazonverzorging, inclusief sproeien, maaien, bemesten, onkruid verwijderen, verticuteren en bijzaaien.
Om langdurig te kunnen genieten van je groene oase, zijn er verschillende factoren om rekening mee te houden. Volg deze aanwijzingen om jouw gazon in optimale conditie te houden:
- Begin met verantwoord maaien. Maai je gazon niet te kort en verzamel het maaisel in een opvangbak of hark het na het maaien op;
- Bemest je gazon regelmatig, afgestemd op het seizoen en met de juiste meststoffen;
- Sproei je gazon alleen wanneer dat nodig is. Overmatig sproeien in droge periodes bevordert voornamelijk de groei van onkruid. Gras is veerkrachtig en zijn wortels worden sterker met iets minder water. Dus, sproei voldoende, maar met mate;
- En tot slot, zaai kale plekken bij en verticuteer je gazon in het voorjaar of najaar.
Nu je weet hoe belangrijk gazononderhoud is, gaan we dieper in op elk van deze aspecten, zodat jij alle tools in handen hebt om je gazon groen en gezond te houden.
Water geven aan je gras
Het besproeien van je gazon is een essentieel onderdeel van ‘gras onderhoud’. Hoewel overbodig sproeien te allen tijde vermeden moet worden, speelt water toch een cruciale rol in de gezondheid van je gazon. Net als alle planten heeft gras water nodig om te overleven. Zowel een overschot als een tekort aan water kan schadelijk zijn. Daarom is het aan te raden om je gazon het hele jaar door te voorzien van een licht vochtige bodem.
Goede drainage, ofwel een verbeterde waterdoorlatendheid van de grond, is hierbij cruciaal. Als de drainage van tevoren niet goed is geregeld, kun je nog steeds gaten prikken in het gazon om dit te verbeteren. Met een goede drainage op zijn plaats, is regelmatig kort sproeien de beste methode om uitdroging van het gras te voorkomen.
Gras sproeien in verschillende weersomstandigheden
Het weer speelt ook een grote rol in het ‘gras onderhoud’. Tijdens drogere perioden zal er meer gesproeid moeten worden dan tijdens vochtiger perioden. Het is belangrijk om te letten op tekenen van verdroging, zoals een blauwe tint van het gras. Door direct te sproeien als deze tekenen zichtbaar worden, kun je schade aan het gras voorkomen. Het gras kan op elk moment van de dag worden besproeid, maar het sproeien in de avond heeft als voordeel dat water minder snel verdampt.
Zorg voor een ouder gazon
Een ouder gazon kan beter bestand zijn tegen droogte dankzij dieper gewortelde grassen – soms wel tot 10 cm diep! Tekenen van uitdroging verschijnen dus later en het gazon herstelt sneller na een droge periode. Door uitdroging te voorkomen, houd je onkruid en ziektes op afstand, een essentieel aspect van succesvol ‘gras onderhoud’.
Het belang van het maaien van je gras
Een essentieel onderdeel van ‘gras onderhoud’ is het regelmatig en correct maaien van je gazon. Door je gras op de juiste momenten te maaien, stimuleer je de groei van nieuwe uitlopers. Het maaiseizoen begint meestal in april en gaat door tot eind oktober, waarbij we aanraden om minimaal één keer per week te maaien. Tijdens de groeiperiodes in het voorjaar en de zomer mag dit zelfs oplopen tot twee keer per week. Wees echter voorzichtig met te vaak maaien tijdens hete en droge zomermaanden. Door je gras op de juiste manier te onderhouden, verklein je de kans op onkruid en ziektes.
Maaien met scherpe messen
Een belangrijke factor in ‘gras onderhoud’ is het gebruik van een goed afgestelde maaimachine met scherpe messen. Een bot maaimes kan het gras beschadigen, wat leidt tot een bruinige gloed en vermindering van de weerstand van het gras. Scherpe messen daarentegen zorgen voor een schone snede en houden je gras gezond. Voor kleine gazons zijn handgeduwde kooimaaiers of cirkelmaaiers voldoende, terwijl grotere gazons baat hebben bij een elektrische maaier of een kooimaaier met wals. Het slijpen van de messen kun je het beste overlaten aan een professional, en we raden aan om dit na elke 20 uur maaien te doen, of voor de groeiperiodes in de lente en herfst.
Scherpe messen integendeel, leveren een mooie snede en zorgen ervoor dat het gras gezond en fris blijft. Voor kleine grasvelden kun je prima een handgeduwde kooimaaier gebruiken of een cirkelmaaier. Waarbij een kooimaaier eigenlijk beter is, doordat het gras af knipt. Bij grotere gazons is een elektrische maaier of kooimaaier voorzien van wals aan te raden.
Laat het slijpen van de messen bij voorkeur door een vakman doen. Het slijpen van de messen van je maaier kan over het algemeen wel bij elke lokale tuinmachine winkel. Aan te raden is dan ook om die na elke 20 maaiuren te doen of voor de groeiperiodes lente en herfst.
Gras niet te kort maaien
Een veelgemaakte fout in ‘gras onderhoud’ is het te kort maaien van het gras. Hoewel het aantrekkelijk kan lijken omdat het minder vaak moet worden gedaan, beschadigt dit het blad van het gras en maakt het minder bestand tegen droogte en ziektes. Als vuistregel geldt dat je nooit meer dan een derde van het blad moet verwijderen, en de hoogte van het gras tussen de drie en acht centimeter moet houden. Tijdens warme zomermaanden en perioden van nachtvorst kun je het gras beter iets langer laten om het beter bestand te maken tegen het warme weer.
Het opruimen van gemaaid gras
Een vaak vergeten aspect van ‘gras onderhoud’ is het opruimen van pas gemaaid gras. Dit voorkomt dat je gazon bruin wordt en helpt de vorming van een viltlaag tegen te gaan. Je kunt het gras afharken, maar een opvangbak aan de achterkant van de grasmaaier is een gemakkelijkere oplossing.
Alleen maaien als het droog is
Het beste moment om je gras te maaien is wanneer het droog is. Nat gras is zwaar en scheurt gemakkelijker, wat kan leiden tot kale plekken in je gazon. Daarnaast kunnen hoopjes pas gemaaid nat gras ervoor zorgen dat het gazon eronder niet voldoende zuurstof krijgt. Goed ‘gras onderhoud’ houdt dus ook in dat je het weer in de gaten houdt voordat je gaat maaien.
Gras bemesten met de juiste voeding
Zodra je het gras maait, zullen belangrijke voedingsmiddelen verloren gaan. Zon en water kunnen namelijk alleen maar tot een bepaalde mate helpen met de groei van gras. Gras onderhoud, ofwel goede voeding is gewoonweg belangrijk. Heeft het gras deze voedingsstoffen niet tot hun beschikking, dan zal dit namelijk directe gevolgen hebben voor de groei van gras. Door te bemesten kun je de ontstane tekorten weer zelf aanvullen. Alleen zo zorg je voor goed gras onderhoud en behoudt je immers een diepgroene, dichte grasmat. Hieronder gaan we verder in op meststoffen en het juiste moment om meststof te gebruiken.
Wanneer bemesting gebruiken?
Zoals gezegd is regelmatig bemesten van het gazon belangrijk voor de groei van het gras. Je kunt met bemesting al vroeg in het jaar beginnen. Zoals gezegd zijn de meeste meststoffen over het algemeen kortwerkend, daarom kun je het bemesten verdelen in drie fases. Je begint dan anders gezegd met strooien in maart of april. In december of januari groeit het gras namelijk nog niet en is het tevens nog gevoelig voor schimmels en bevriezingen. In maart of april gaat de temperatuur omhoog. De voedingsstoffen uit de mest kunnen dan langzaam vrij komen. In deze fase gebruik je een mengsel met iets meer stikstof (N), dan fosfor (P) en kalium (K). Bijvoorbeeld respectievelijk een verhouding van 12, 5, 5. Bemest het liefst op een moment voordat er een flinke regenbui valt. Zo lossen mestkorrels beter op. Ook voorkom je zo dat mestkorrels te lang op het gras blijven liggen en voor bruine plekken in het gazon zorgen.
Het tweede moment om te bemesten kan in de vroege zomer. Ook wel de maanden juni of juli. Hiermee help je het gazon de zomer door. In deze fase gebruik je een mengsel met iets meer stikstof (N), dan fosfor (P) en ook veel kalium (K). Bijvoorbeeld respectievelijk een verhouding van 14, 5, 10.
Het derde moment om te bemesten kan in de herfst. Anders gezegd de maanden september en oktober. Dit is de laatste keer van het jaar dat er bemest hoeft te worden en helpt ook goed tegen mos- en onkruid vorming in de winter. In deze fase gebruik je een mengsel met iets minder stikstof (N) en fosfor (P), maar veel kalium (K). Bijvoorbeeld respectievelijk een verhouding van 6, 5, 12. Zo geef je het gras extra weerstand voor de winter. Daarnaast is het ook goed om deze fase het gazon te bekalken.
Wat is goede bemesting?
Voor goed gras onderhoud en groei kun je het beste kwaliteit bemesting gebruiken. Simpel gezegd bevatten meststoffen de bouwstenen waarvan gras aan de hand van fotosynthese gebruik maakt. Anders gezegd, door zonlicht kan gras middels fotosynthese alle voedingsstoffen omzetten in suikers. Die suikers worden dan weer gebruikt om de plant gezond te houden en goed te laten groeien.
Kwaliteit bemesting zorgt voor geleidelijke groei van het gazon. De langzaam vrijkomende meststoffen werken hierbij soms wel tot 6 maanden lang. Echter zijn de meeste meststoffen kortwerkend en daar zullen wij in het artikel dan ook verder op ingaan.
Voedingsstoffen in bemesting bestaan veelal uit NPK meststoffen: (N) stikstof, (P) fosfor, (K) kalium en sporenelementen zoals magnesium. Dat wil zeggen dat de stoffen bestaan uit:
- (N) stikstof: is belangrijk voor ontwikkeling en groei van het gras;
- (P) fosfor: is belangrijk voor ontwikkeling en groei de wortels;
- (K) kalium: zorgt voor een betere celstructuur en een verhoogde weerstand van het gras.
Elk seizoen moet het gras met een andere NPK verhouding bemest worden. Dit omdat het gras in de verschillende getijden van het jaar, ook andere behoeftes heeft. Het gras heeft bovendien veel meer stikstof nodig in het voorjaar dan in de zomer en het najaar.
Naast NPK meststoffen bevatten meststoffen soms ook andere elementen, zoals kalk en kieseriet:
- kalk: zorgt voor in balans brengen van de zuurgraad van de grond en daardoor een goede opname van de voedingsstoffen. Kalk heeft een werking van circa 10 maanden;
- kieseriet: zorgt voor een mooie groene kleur.
Ook zijn sommige kant-en-klare meststoffen ook onkruidbestrijder. Hiermee heb je het onkruid probleem ook direct opgelost. Kijk wel uit, producten die meststoffen met onkruidverdelging combineren moet je wel volgens gebruiksaanwijzing gebruiken. Een overdosis doet het gras meer kwaad dan goed.
Hoeveel bemesting gebruiken?
Een van de belangrijkste dingen die je moet weten voordat je gaat bemesten is de grootte van je gazon. Zo zal je niet te veel, maar ook niet te weinig mest gebruiken. En dat is immers belangrijk voor goed gras onderhoud. Zoals gezegd zijn de meeste meststoffen ook kortwerkend. Je zult merken dat je in het begin dan meer zal moeten maaien, maar na een aantal weken het groeien vertraagd. Ondanks dat wij adviseren om drie keer per jaar te bemesten, zullen kortwerkende meststoffen op een bepaald punt dus merkbaar uitgewerkt zijn en zal je opnieuw willen bemesten. Ondanks dat de meststoffen uit zullen werken, moet je zeker ook niet te vaak en te veel bemesten. Een teveel aan meststoffen kan zorgen voor brandplekken in het gras. Kortom, dat wil je natuurlijk niet. Meestal staan op alle verpakkingen voor bemesting wel de hoeveelheden, maar je kunt ook uitgaan van een gemiddelde. In elke fase 1 kilo meststoffen per 50 m2 gazon zou in de meeste genoeg moeten zijn. Het gebruik van meer meststoffen kan zoals gezegd meer kwaad dan goed. Let daarnaast op een gelijkmatige verdeling van de mestkorrels en gebruik bij voorkeur een strooiwagentje.
Onkruid en mos in het gras
Een groen, dicht gazon is prachtig. Mits het gazon uit gras bestaat en niet uit onkruid en mos. Onkruid en mos tegengaan is voor goed gras onderhoud dus cruciaal. Doe dit dan ook eenmaal in de week na een maaibeurt.
Onkruidgroei in het gras
In een gazon kunnen namelijk allerlei onkruiden opkomen, zoals straatgras, paardenbloem en klaver. Daarom is het goed om met regelmaat onkruid tegen te gaan. Bijvoorbeeld door elke maand het onkruid te bestrijden. Het onkruid kun je anders gezegd ook met wortel en al weg steken. Bestrijdingsmiddelen daarentegen, kun je beter alleen gebruiken als er veel onkruid aanwezig is. Daarnaast moet je bestrijdingsmiddelen meestal enkele dagen in laten werken. Anders gezegd, dit kost bij lichte onkruid vorming meer tijd dan het even wegsteken ervan.
Juiste bemesting tegen mos en onkruid
Je kunt met de hand het onkruid en mos weghalen. Echter door goed gras onderhoud, ofwel juiste bemesting kan gras sneller groeien en onkruid en mos minder de kans krijgen. Mos groeit namelijk vooral in een zure omgeving. Kalk daarentegen kan helpen de bodem minder zuur te maken. Bovendien is kalk ook zeer gunstig voor de grond. De bodem wordt door kalk luchtiger. Aan te raden is om kalk in de wintermaanden over het gazon te strooien. Anders gezegd, november tot en met februari. Je hebt ongeveer een kilo kalk nodig voor tien vierkante meter.
Mosgroei in het gras
Daarnaast kan mosgroei ook een probleem zijn. Mos kan ten eerste ontstaan door te kort maaien, ten tweede slechte voedingstoestand van het gras en als laatste schaduwrijke, slecht geventileerde oppervlaktes.
Om mos snel te verwijderen kun je met een hark of verticuteermachine aan de slag gaan. Echter moet je bij mos uitkijken dat je geen levend mos los harkt. Dit kan mos deeltjes verspreiden over het gazon en versnelt juist de mosgroei. Bij mosgroei zou je dan ook prima een mosbestrijder kunnen gebruiken, mits je de gebruiksaanwijzing goed volgt. Je kunt dan zodra het mos bruin is geworden alles bij elkaar harken.
Gras verticuteren
Zoals je wellicht weet vormt dood en oud gras naar verloop van tijd een viltlaag in een gazon. Deze laag is bruin van kleur en voelt zacht aan. Ondanks dat het heerlijk zacht aanvoelt is het niet gewenst voor een mooi groen gazon. Het aanpakken van deze laag is dan ook wel een belangrijk onderdeel van gras onderhoud. Anders gezegd, verticuteren genoemd. We maken deze dode en oude grassen los door het uit te kammen en verwijderen die. Door te verticuteren krijgen voornamelijk schimmels veel minder kans zich te ontwikkelen. Daarnaast kan er meer lucht bij de grond en dus de wortels van het gras komen. Dit verbetert dan ook weet de drainage en opname van voeding. Na het verticuteren kun je ervoor kiezen om ook nog wat kale plekken in te zaaien met graszaad.
Hoe verticuteren?
Bij het verticuteren kun je een verticuteerhark gebruiken of ook wel een verticuteermachine met holle tanden. Vervolgens is het de truc om niet te diep te verticuteren, anders beschadig je de wortels van het gras.
Wanneer verticuteren?
Bij voorkeur kun je in de herfst verticuteren. Zo gaat het gazon fris de winter in. Maar het kan ook zijn dat je soms meerdere malen per jaar moet verticuteren, bijvoorbeeld als kinderen veelvuldig op het gras spelen. In dat geval, kun je bijvoorbeeld in het voorjaar en najaar verticuteren.
Gras bijzaaien
Na het verticuteren zijn er vaak kale plekken ontstaan. Deze plekken moeten weer gevuld worden. Daarom kun je dan het beste op die plekken het gazon weer opnieuw inzaaien. Inzaaien heeft de grootste impact bij het verbeteren van het kwaliteit van je gazon.
Waarom bijzaaien?
Een grasplant leeft circa 45 tot 60 dagen. De grasplantjes hebben dus maar een beperkte levensduur. Daarom moet de productie van nieuwe bladeren groter zijn dan het afsterven ervan. Anders houdt je na langere tijd niet veel groen meer van je gazon over. De makkelijkste manier om het gazon jong en van volle dikte te behouden is door bij te zaaien.
Wanneer bijzaaien?
Bij zaaien kan op hetzelfde moment als dat je hebt geverticuteerd. Toch raden wij aan om richting het najaar bij te zaaien. Het pas ontkiemde gras kan nog langer wortels ontwikkelen voordat er droogte ontstaat. Daarnaast is de bodem nog lekker warm van de zomer. Als derde regent het vaker in het najaar, dan het voorjaar. En als laatste, de ontkieming periode van onkruid is dan nog niet in volle gang.
Hoe bijzaaien?
Bijzaaien doe je in enkele stappen. Allereerst hark je de bovenlaag van de kale plekken vrij van gras. Vervolgens strooi je graszaad over deze kale plekken. Daarna hark je het geheel weer lichtjes in. Het inharken is nodig zodat vogels het graszaad niet achter je rug om wegpikken of een regenbui al het gestrooide graszaad wegspoelt.
