Gazon verticuteren; het is iets waar de meeste mensen vaag weleens van hebben gehoord, maar waarvan maar weinig mensen precies weten wat het nu echt inhoudt. Dat het met het gras te maken heeft, is natuurlijk een gegeven. Maar hoe zit gazon verticuteren nu echt in elkaar? En wat zijn de specifieke redenen om eraan te beginnen?
In dit artikel gaan we dieper in op alles wat met gazon verticuteren te maken heeft. Wanneer je zelf dus in het bezit bent van een stukje gras, kom je er precies achter wat hier qua verticuteren allemaal bij komt kijken. We nemen namelijk niet alleen met je door wat het is, maar bijvoorbeeld ook waarom, wanneer, hoe vaak en hoe je gras moet verticuteren.
Laten we allereerst beginnen met een korte uitleg van wat het nu precies is.
Wat is gazon verticuteren
Met gazon verticuteren wordt gedoeld op het verwijderen van een viltlaag die door het gras heen groeit. Deze viltlaag bestaat uit oude grasdeeltjes en mosgroei. De oude grasdeeltjes blijven bijvoorbeeld achter na het maaien van gras of het veelvuldig gebruiken van het gras. Mos heeft hier baat bij en vindt dit een goede omgeving om in te groeien. Zodoende wordt de viltlaag met de dag een stukje dikker, wanneer er niets aan het gras wordt gedaan.
De viltlaag staat er onder andere om bekend dat het zuurstof, mest, licht en water ervan weerhoudt de bodem goed te kunnen bereiken.
Waarom gazon verticuteren?
Gazon verticuteren doe je in de eerste plaats om de gezondheid van het gras zelf in stand te houden. Zoals hierboven aangegeven, is een viltlaag er voor verantwoordelijk dat zuurstof, mest, licht en water niet meer tot de bodem kunnen geraken. Dit is funest voor de gezondheid van de bodem, wat vervolgens weer zijn uitwerking heeft op het daarboven liggende gras. In principe zijn er dus 4 negatieve effecten van een toenemende viltlaag bovenop gras:
- De bodem droogt uit: Wanneer de bodem te weinig water krijgt, droogt deze uiteraard al snel uit. Dan maakt het niet uit of je zelf vaak genoeg water over het gras sproeit en dat het genoeg regent. In de basis is een aanwezige viltlaag in toenemende mate in staat om het water tegen te houden. Langzaam maar zeker begint de onderliggende bodem dan droger te worden. Dit heeft vanzelfsprekend een negatief effect op het gras. Het kan deels afsterven. Gazon verticuteren is een uitstekende manier om uitdroging van de bodem tegen te gaan.
- De bodem kan niet meer ademen: Daarnaast is de bodem steeds minder goed in staat om te ademen. De viltlaag houdt zuurstof tegen. Ook dit effect wordt sterker naarmate de viltlaag in omvang toeneemt. Het betekent dat de onderliggende bodem als het ware een beetje begint te stikken. Wacht je te lang met gazon verticuteren, dan neemt de verstikking pas echt grote vormen aan.
- De bodem leeft in toenemende donkerte: Een ander logisch gevolg van een groeiende viltlaag van dood gras en mos is dat het een schaduw werpt op de onderliggende bodem. De dikke laag houdt zonlicht tegen. En zonlicht is essentieel voor gras om te blijven leven. Besteed je hier niet genoeg aandacht aan, dan moet je niet raar opkijken wanneer er donkere plekken in jouw gras ontstaan.
- De bodem heeft beperkt toegang tot voedingsstoffen: Tot slot zorgt de aanwezigheid van een viltlaag bovenop jouw gras dat de bodem niet genoeg voedingsstoffen binnenkrijgt. Dit is bijvoorbeeld het geval wanneer je gebruik maakt van mest om gras of andere planten beter te laten groeien. Het gras sterft langzaam af en kan op sommige plekken zelfs verdwijnen.
Al deze effecten tezamen geven een duidelijk beeld van wat er misgaat op het moment dat je gazon verticuteren niet serieus neemt. Of wanneer je er tot op heden simpelweg nooit echt aan gedacht hebt. Dit betekent direct ook dat er een hoop voordelen aan verbonden zijn wanneer je gazon verticuteren wel op de juiste manier aanpakt.
Voordelen van gazon verticuteren
Wanneer je kiest voor gazon verticuteren, ga je al snel merken dat je met enkele voordelen te maken krijgt. Het zijn deze voordelen die ervoor zorgen dat je gemotiveerd gaat zijn om deze activiteit goed op te pakken. Gazon verticuteren heeft namelijk bijvoorbeeld de volgende voordelen:
Geeft gras verluchting
Allereerst krijgt het gras de nodige verluchting op het moment dat je besluit om het gras te verticuteren. Door de viltlaag met dode grasresten en mos weg te halen, krijgt de onderliggende bodem weer toegang tot meer zuurstof. Dit betekent direct ook dat het gras zelf hierdoor een stuk gezonder zal zijn. Uiteindelijk heeft het geheel de zuurstof nodig om in leven te blijven. Door het gras te verticuteren, weet je in ieder geval zeker dat op dit gebied alles is gedaan.
Laat benodigde voedingsstoffen tot bodem doordringen
Verder is het een groot voordeel van gazon verticuteren dat de bodem weer toegang tot de juiste voedingsstoffen krijgt. Zoals eerder al aangegeven, gaat een viltlaag bovenop het gras zorgen voor een blokkade. Zeker wanneer deze in omvang toeneemt. Hierdoor worden een groot gedeelte van de beschikbare voedingsstoffen tegengehouden. Je voorkomt de bijbehorende negatieve effecten van dit proces door het gras op tijd te verticuteren.
Bijzaaien mogelijk
Heb je het idee dat de graslaag wat dun wordt? En wil je er graag wat extra graszaden bij gooien om het geheel weer zijn originele dikte te geven? Dan moet er natuurlijk geen sprake zijn van een aanwezige viltlaag. De viltlaag zorgt er dan namelijk voor dat de graszaden niet de bodem bereiken, maar dat ze in deze laag vast komen te zitten. Je bereikt daarmee niet het gewenste effect. Gazon verticuteren maakt bijzaaien mogelijk. Zelfs als er wat schade aan het gras is geweest, kun je het geheel op deze manier in ere herstellen.
Houdt het gras visueel perfect
Tot slot is het gras bij veel mensen vooral aanwezig vanwege het visuele uiterlijk ervan. Gras ziet er verzorgd uit en geeft een natuurlijke uitstraling aan bijvoorbeeld een tuin. Het is niet voor niets dat veel mensen een gazon met gras verkiezen boven het plaatsen van stenen. Op het moment dat je het gazon verticuteren achterwege laat, neemt de viltlaag dus in omvang toe. Hierdoor ontstaan er dode plekken in het gras. Bovendien is het zelfs mogelijk dat het gras op sommige plekken helemaal verdwijnt. Het wordt dan vervolgens heel lastig om het weer terug te laten groeien. Voorkom dit soort situaties door het gras gewoon tijdig te verticuteren.
Om helemaal volledig te zijn, willen we graag ook even met je bespreken wat precies de nadelen van gazon verticuteren zijn. Het is namelijk niet zo dat er alleen maar sprake is van voordelen. Er hangen ook wat zaken aan die als minder prettig worden ervaren.
Nadelen gazon verticuteren
Na het enkele keren verticuteren van het gras zie je al snel dat er sprake is van een aantal nadelen in de praktijk. Deze nadelen wegen niet op tegen de eerder genoemde voordelen, maar zijn desondanks wel belangrijk om even te noemen. We hebben het dan over de volgende punten:
Onkruid krijgt de ruimte
Niet alleen het gras zelf is beter in staat om te groeien wanneer je voor verticuteren kiest. Ook onkruid krijgt nu meer ruimte. Het is dus goed mogelijk dat je meer aandacht moet besteden aan het verwijderen van onkruid. Onkruid staat er namelijk om bekend dat het in korte tijd flink kan groeien. Wanneer de omstandigheden hiervoor dan ideaal zijn, dien je er extra goed op te letten.
Er worden ook nuttige schimmels en bacteriën verwijderd
Naast het feit dat je de ongewenste viltlaag tussen het gras uit verwijderd, blijkt dat je ook nuttige schimmels en bacteriën verwijderd. Dit is een onhandige bijkomstigheid. De juiste schimmels en bacteriën dragen namelijk bij aan het waarborgen van een goede leefomgeving van het gras. Haal je dit weg, dan liggen er mogelijke weer andere problemen op de loer. Mede dankzij dit nadeel, ga je merken dat er sprake moet zijn van een balans. Gazon verticuteren moet je niet te vaak doen, maar simpelweg periodiek plannen.
Gedeeltelijke beschadiging van gazon
Een derde en laatste nadeel van gazon verticuteren kan zijn dat je gazon deels beschadigd raakt. Gazon verticuteren is namelijk een relatief ingrijpende activiteit. Het kost namelijk wel wat moeite om die verraderlijke viltlaag weg te krijgen. Je moet er daarom rekening mee houden dat ook het gazon zelf hier een kleine tik van krijgt. Iets wat zich daarna op korte termijn weer vanzelf herstelt.
Voor veel mensen wordt bij het tegen elkaar op- en afwegen van de voor- en nadelen al snel duidelijk dat beiden serieus genomen moeten worden. Aangezien je niet zomaar aan de slag wilt gaan, is het belangrijk om te weten hoe en wanneer je je gras het beste kunt verticuteren. Door het namelijk op de juiste manier aan te pakken, optimaliseer je de verhouding tussen de voor- en nadelen.
Wanneer en hoe vaak gazon verticuteren?
Zoals eerder al kort aangestipt, is het wanneer en hoe vaak van gazon verticuteren een zeer belangrijk onderwerp. Deze planning van het uitvoeren van de activiteit is namelijk verantwoordelijk voor de mate waarin de eerder genoemde voor- en nadelen van toepassing gaan zijn. Laten we allereerst kijken naar het ‘wanneer’.
Wanneer gazon verticuteren
Het beste moment om het gras te verticuteren is op het moment dat het in de optimale groeifase zit. Dit is het moment waarop de omstandigheden voor het gras het best mogelijk zijn. In de praktijk is dit zowel in het voorjaar als ook in het najaar het geval.
De zomer sluiten we uit als goed moment om gras te verticuteren om twee verschillende redenen:
- Te warm: De zomer is vanzelfsprekend het warmste seizoen van het jaar. Dit is voor het gras zelf niet optimaal om in te groeien. Te hoge temperaturen hebben hier een negatief effect op. Het is aan te raden om te wachten tot een periode met meer behapbare omstandigheden.
- Aanwezigheid onkruid: Tegelijkertijd is er in de zomer te veel onkruid aanwezig dat zich aan het uitzaaien is. Zoals al eerder bij de nadelen aangegeven, geeft verticuteren de ruimte aan onkruid. Zou je dit in de zomer doen, dan wordt dit effect alleen nog maar verder versterkt. Het is dus een tweede reden om niet in de zomer te verticuteren.
Dan vraag je je wellicht misschien nog af waarom in de winter verticuteren geen optie is. Hier is eigenlijk één duidelijke reden voor; het gras groeit simpelweg amper. In de winter zijn de omstandigheden voor gras vaak zodanig slecht, dat dit een negatieve groeifase is. Zou je dus besluiten om het gras te verticuteren, dan is het gras zelf niet in staat zich te herstellen. Ook dit versterkt dus één van de nadelen van gazon verticuteren.
Bij het overblijven van het voorjaar en het najaar, kunnen we nog één extra onderscheid maken. Zou je er namelijk voor kiezen om in het najaar het gras te verticuteren, dan bestaat er een grote kans dat er in de winter een moslaag ontstaat. Daar staat dit seizoen namelijk om bekend. Wanneer je dan net de viltlaag in het najaar hebt verwijderd, krijg je in het begin van het volgende jaar alweer met hetzelfde probleem te maken. Het is daarmee niet het optimale seizoen om het gras te verticuteren. Beter dan in de winter of zomer, maar nog altijd niet de beste.
Het voorjaar is al met al de duidelijk winnaar. De omstandigheden voor het groeien van het gras zijn dan perfect. Daar komt nog bij dat je de aangegroeide moslaag uit de winter ook direct weet te verwijderen. Het is aan te raden om de kans op vorst zoveel mogelijk uit te sluiten en dus het liefst pas richting eind maart het verticuteren van het gras plaats te laten vinden.
Hoe vaak gazon verticuteren?
Het is de bedoeling dat je in principe ieder jaar minstens één keer het gras verticuteert. Dit zorgt ervoor dat de viltlaag niet al te groot wordt en dat jouw gras op de meest verantwoorde manier de lente en zomer ingaat.
Mocht je er gedurende de zomer nu achter komen dat de viltlaag toch wel erg snel is gegroeid, dan is het zeker een goede optie om in het najaar nogmaals het gras te verticuteren. Bijvoorbeeld wanneer de moslaag toch relatief grote vormen heeft aangenomen.
Doe het dus altijd één keer in het voorjaar en hou de optie open om er in het najaar nog één aan toe te voegen. Vaker dan dat is niet nodig en zorgt in sommige gevallen zelfs alleen maar voor onnodige negatieve effecten.
Hoe gazon verticuteren?
Dan zijn we nu aanbeland bij het beantwoorden van de vraag hoe je gras nu eigenlijk moet verticuteren. Want hoe je het ook wendt of keert, dat is uiteindelijk wel het allerbelangrijkste onderdeel. Het is allemaal leuk en aardig om te weten waarom je iets doet en wanneer je het moet doen, maar hoe je het moet doen gaat uiteindelijk de doorslag geven.
Aangezien we je zo goed mogelijk willen voorbereiden op het verticuteren van gras, nemen we bij deze graag een specifiek stappenplan met je door. Zo werk je stap voor stap aan een goede uitvoering van het verticuteren van jouw gras.
Stappenplan voor gazon verticuteren
In totaal zijn er 6 te onderscheiden stappen die je gaan helpen bij het optimaal verticuteren van het gras:
- Maak het gras een beetje vochtig voordat je begint. Dit doe je bijvoorbeeld door even kort te sproeien. Het helpt aanzienlijk bij het herstel van het gras door de natuurlijke groei positief te beïnvloeden.
- Maai het gras. Let er daarbij op dat je daarna direct de afgesneden stukken uit het gemaaide gras verwijderd. Dit maakt het voor de verticuteerhark of verticuteermachine makkelijker om tot de juiste diepte in de bodem te geraken.
- Pak de verticuteermachine of de verticuteerhark erbij en stel deze op de juiste manier af. Over het algemeen raden we bij een dikkere viltlaag een verticuteerdiepte van 1 cm in de bodem aan. Is er sprake van een relatief dunne viltlaag, dan volstaat een verticuteerdiepte van 0.5 cm in de bodem.
- Start met het gazon verticuteren. Doe dit de eerste keer in de lengterichting van het gazon. Je gaat dus in afgebakende rechte banen over het gras heen.
- Herhaal dit proces nogmaals, maar dan in de breedte van het gazon. Opnieuw in afgebakende rechte banen. Je gaat dus precies in een loodrechte manier ten opzichte van de vorige stap aan het werk.
- Pak er een hark bij om de dode stukken mos uit het gras te halen.
Gras herstellen na verticuteren
Tijdens het verticuteren van het gras heb je lichte schade aangericht aan jouw gazon. En dus treedt nu de volgende fase in werking; het herstel.
Het gras herstellen na verticuteren doe je door de volgende punten langs te lopen:
- Bemesten: Door het gras te bemesten, voorzie je het van de juiste voedingsstoffen om weer optimaal terug te groeien. Dankzij de mest heb je binnen no time weer beschikking over een volwaardige grasmat.
Gras bijzaaien: Zijn er kale plekken ontstaan als gevolg van de nadelige effecten van de viltlaag? Dan is het een goed idee om gras bij te zaaien. Doe dit op de kale plekken en op de plekken waar het gras wat dunner lijkt te zijn geworden.
- Schaduw wegnemen: Tot slot is het zeer waardevol om schaduw boven het gras te verminderen. Daar waar schaduw is, is het makkelijker voor mos om te groeien. Hierdoor wordt het gras op schaduwplekken nog net wat erger aangetast. Kun je bijvoorbeeld bepaalde takken van een struik of boom verwijderen om meer zon op het gras te laten vallen? Dan gaat dit zeker helpen.
Pak je het herstellen van het gras na verticuteren op deze manier aan, dan is jouw grasmat binnen de kortste keren weer zo goed als nieuw.
Hulpmiddelen bij gazon verticuteren
Gazon verticuteren doe je natuurlijk niet met je blote handen. Hier heb je bepaalde hulpmiddelen voor nodig om dit snel en effectief te doen. Kwaliteit is hierbij erg belangrijk. Echter wil je het liefst ook niet uren bezig zijn met het verticuteren van het gras. En dus nemen we je graag mee met de mogelijkheden die je hebt.
Met de hand verticuteren
Met de hand gazon verticuteren wordt vooral gedaan op het moment dat de grasmat niet al te groot is. Het is lastig om hier een precieze oppervlakte aan te hangen, aangezien iedereen bereid is een verschillende inspanning te doen. Echter kun je waarschijnlijk voor jezelf wel bepalen of je grasmat klein genoeg is om met de hand te verticuteren.
Met de hand gazon verticuteren doe je met een speciale verticuteerhark. Het is daarbij belangrijk om vastigheid in de handeling te krijgen, zodat je het gras overal op een gelijke manier verticuteert. Ga op elke plek ongeveer even ver de bodem in.
Machinaal verticuteren
Machinaal gazon verticuteren komt met een aantal extra voordelen. Wanneer je serieus bezig bent met de kwaliteit van je grasmat, is het ook zeker de moeite waard om deze te overwegen.
Met een verticuteermachine ga je bijvoorbeeld een stuk sneller te werk. Bovendien is het veel minder arbeidsintensief. Je bespaart daarmee niet alleen tijd, maar ook een hoop moeite. Dit komt vooral van pas bij de wat grotere gazons. Zou je die namelijk met de hand gaan verticuteren, dan ga je je eigen doorzettingsvermogen flink op de proef stellen.
Verder stelt een verticuteermachine je ook in staat om de diepte van de messen heel precies af te stellen. Hierdoor wordt de grasmat op iedere plek even diep geverticuteerd. Het zorgt voor een gelijkmatige verdeling. Er is dan ook een duidelijk verschil te merken met het met de hand verticuteren van gras. Het gaat de kwaliteit flink ten goede.
Ben je momenteel dus de trotste eigenaar van gezond gras? En wil je er zeker van zijn dat je deze op de juiste manier onderhoud? Dan zorg je ervoor dat je jaarlijks op de juiste momenten het gras gaat verticuteren. Schaf de juiste materialen aan om dit volgens de in dit artikel aangegeven richtlijnen te doen.
